El pasado 20 de abril se presentaron en cusco los poemarios Llanp’u Sunqu Urpi (Cusco Collao) y Runapa Ñawin (Cañaris) de Elizabeth Ocsa Quispe y Edwin Lucero Rinza respectivamente. Ellos han accedido a comartir sus trabajos en Hawansuyo gracias a Urpi Camacho, que estuvo a cargo de la presentacion en el Cusco y es una activista y promotora en Abancay. Hoy empezamos con la poesia de Elizabeth y paqarin con la de Edwin. Alli allillamneta kay mayuqa machyachkan. Gracias a todos
KAMPU LLAPTAPI WAWA
Ñuqa urqu patapi tiyani,
mana piqpapas rikusqan,
mana piqpapas qhawasqan,
waqaspa ñuqa tiyakuni,
llakikuspa ñuqa kawsakuni,
imaraq ñuqaq kawsayllayqa.
Ñuqaqa rit’i rit´ipa chawpinpi,
para unuq chawpinpi waqaspa,
para phuyuy chawpinpi,
manañas pipas rikuwanchu
imaraq ñuqaq surtiyqa.
Manañam chakichaypis chakiñachu,
manañan makichaypis makiñachu,
p’aspa makichallayuqñam,
k’akallu chakichallayuqnñam,
ñuqaqa tiyakuni urqu patapi.
Imaynallaraq ñuqapa kawsayllayqa
imaynallaraq kawsasaq
kay urqu patapi tiyasaq
khuyayta waqaspa,
khuyayta llakikuspa,
ñuqaqa kawsakuni.
YURAQ URPICHA
Munay yuraq,yuraqllaña,
llapa Pachamamaq t´ikachan,
munay mama urpi kanki,
sallqa kayniykita phañuyay.
Qammi chayamunki ima sumaqraq,
llapa pharpayuq uywakunatan p´inqarichinki,
Capilla patapi sayayuptiyki,
rumi warak´asqahinaraq sunquyman chayamunki.
Nisyutam munakuyki urpicha,
munay yuraq urpicha,
ama ripuychu suyariway,
t´ikakunapas ripuptiykiqa llakirikunqakum,
Yuraq urpicha sinchitam munakuyki,
sapayqa manam imapaschu kani,
ch´usaqpim chinkapuni,
waqaspam wañupuni.
RUNA SIMI
Qapaq runa simi
llapan runaq misk’i rimakunan
llipi asirikuspa rimakunam
sumaq sumaq rimakunanchik
kay runa simillanchikqa
tawantinsuyupa simin,
inkakunapa rimaynin
paya machunchiskunapa saqiwasqanchik
sumaq misk’i rimana simi.
Kay qapaq runa simiwanmi
llaqta runakuna,
sumaqta kawsakunchik
ima kaqllanchiktapis mikhurinchik
sumaqta huk wawahinalla.
Kay llapan tiqsi muyu pachapi,
manam tarikunchu, maypipas
miski runa siminchikhina;
sumaq sumaq rimayninchik.
Chayraykun qapaq runa simita
mana ima kaqtinpas chinkachinanchikchu
quri qullqitahinam
ñuqanchikqa kuyakunanchik
sumaq runa siminchiktaqa
kawsachun runa simi.